က်မ ဘေလာ့ေရးခါစ … အမွတ္တရေန႔၊ သမိုင္း၀င္ေန႔၊ ဘာသာေရး ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ … စတာေတြကို အထူးတလည္ သတိထားၿပီး ေရးျဖစ္ခဲ့တယ္။ အဲဒါကလဲ … ဒီလိုေန႔ေတြကို ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ အျမဲ အမွတ္ရေနဖို႔အျပင္ … ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွာအေနၾကာလို႔ ေမ့ေနတတ္ၾကသူေတြ … ျမန္မာျပည္တြင္းမွာပဲ ေနထိုင္ပါလ်က္ အမွတ္တမဲ့ ျဖစ္ေနတတ္ၾကသူေတြ … တမင္ေမ့ေလ်ာ့ ထားၾကသူေတြ … လံုး၀ မသိေသးသူေတြအတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီးေရးျဖစ္ခဲ့တာပါ။ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ ဘေလာ့ေတြလဲ မ်ားလာသလို အဲဒီလို ေန႔မ်ဳိးေတြအတြက္ အမွတ္တရ ေရးသူေတြလဲ မ်ားမ်ားလာခဲ့ပါတယ္။ ေရးတဲ့သူ မ်ားလာျပန္ေတာ့ က်မက ေရးဖို႔ ၿငီးေငြ႔သြားျပန္ေရာ …. ။
ေန႔ေတြအေၾကာင္း ဘေလာ့မွာ ေရးဖို႔ ၿငီးေငြ႔သြားတဲ့ က်မ … ျမန္မာျပည္ျပန္ေရာက္လို႔ စာသင္ေတာ့ ေန႔ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကေလးေတြကို သင္ေပးဖို႔ စိတ္ကူးရပါတယ္။ ဆုိၾကပါစို႔ ... ၿပီးခဲ့တဲ့ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေက်ာ္ (၁၀) ရက္ အမ်ဳိးသားေန႔အတြက္ဆိုရင္ အဲဒီေန႔ မတိုင္ခင္ကတည္းက အမ်ဳိးသားေန႔နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ (အဂၤလိပ္လို) စု၊ ပရင့္ထုတ္၊ အမ်ဳိးသားေန႔မွာ မနက္ေစာေစာ ေရႊတိဂံုဘုရားသြား၊ အမ်ဳိးသား ေက်ာက္တိုင္မွာ သေျပပန္းစည္းကေလးနဲ႔ ဂါရ၀ျပဳ၊ ဓာတ္ပံု႐ိုက္ … ေက်ာက္တိုင္မွာ ေရးထိုးထားတဲ့ စာေတြ ကူးယူခဲ့ၿပီး က်မရဲ႕ ေက်ာင္းသားေတြကို အမ်ဳိးသားေန႔ဆိုတာ ဘာလဲလို႔ သိသြားေအာင္ ဓာတ္ပံုနဲ႔တကြ ရွင္းျပ ေျပာျပျဖစ္ခဲ့တယ္။
အမ်ဳိးသားေန႔က ေက်ာက္တိုင္ေရွ႕မွာ ...
ကိုယ့္ႏိုင္ငံက အမွတ္တရေန႔ေတြတြင္ မဟုတ္ပါဘူး၊ သူတို႔ သိသင့္ သိထိုက္မယ္ ထင္တဲ့ တျခားႏိုင္ငံက ေန႔ေတြ အေၾကာင္းလဲ အခါအားေလ်ာ္စြာ က်မက သင္ေပးပါေသးတယ္။ ဥပမာ Thanks giving day, Martin Luther King day … စသျဖင့္ေပါ့။ အဲဒီေန႔ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကေလးေတြအတြက္ materials က အင္တာနက္ေပၚမွာ အလြယ္တကူ ရွာလို႔ရတာမို႔ သူတို႔ကို သင္ဖို႔ worksheet ေလးေတြ က်မက ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ ထားေလ့ ရွိတယ္။ တကယ္တမ္း ဒါေတြသင္ဖို႔ ကိုယ့္ရဲ႕ သင္႐ိုးညႊန္းတမ္းထဲမွာ မပါေပမဲ့ ကိုယ့္ကေလးေတြ ဗဟုသုတရေအာင္ သင္ေပးတာပါ။ သူတို႔ကလဲ ဒီလို ၾကားေပါက္ေလးေတြ ထည့္ၿပီး သင္ေပးတာ သေဘာက်ၾကတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ စေနေန႔ (ေဖေဖာ္၀ါရီ ၉ ရက္ေန႔) မနက္က က်မစာသင္ေတာ့ ပထမဆံုးအခ်ိန္မွာ level 2 ကို သင္ရတယ္။ level 2 ဆိုတာက သူတို႔ရဲ႕ English level ကို ေျပာတာပါ။ အတန္းအားျဖင့္ ဒုတိယတန္းကေန စတုတၳတန္းအထိ (အသက္ ၇ ႏွစ္က ၉ ႏွစ္အတြင္း) ကေလးေတြ ပါၾကပါတယ္။ စာမသင္ခင္ သူတို႔ကို က်မက ထံုးစံအတိုင္း ႏႈတ္ဆက္၊ ေန႔စြဲကို ၀ႈိက္ဘုတ္မွာ ခ်ေရးလိုက္ၿပီး
“ဒီလ ဘာလလဲ” လို႔ ေမးလိုက္ေတာ့ အားလံုးက တညီတညာထဲ ေဖေဖာ္၀ါရီလ … လို႔ ေအာ္ၾကတယ္။
“ဟုတ္ၿပီ ေဖေဖာ္၀ါရီလမွာ ဘယ္လို အမွတ္တရရက္ေတြ ရွိသလဲ … ဘယ္သူသိလဲ …” လို႔ က်မက ထပ္ေမးတဲ့အခါ … တတိယတန္းေက်ာင္းသူ Sally က ...
"ဗာလင္တိုင္းေဒး" ဆိုၿပီး ထေအာ္တယ္။ က်န္တဲ့သူေတြကလဲ ဗာလင္တိုင္းေဒးလုိ႔ သံေယာင္လိုက္ၿပီး ေျပာၾကတယ္။
က်မက ၿပံဳးေတာ့ … စတုတၳတန္းေက်ာင္းသား Jason က "ျပည္ေထာင္စုေန႔" ... လို႔ သူေျပာတာ မွားသြားမွာ စိုးတဲ့ပံုစံနဲ႔ ခပ္ေလးေလး ေျပာတယ္။ သူေျပာမွ Emily ကလဲ ...
"ဟုတ္တယ္ ျပည္ေထာင္စုေန႔ … သမီးတို႔ ေက်ာင္းပိတ္တယ္လို႔" ထေျပာတယ္။
“ဒါဆုိ ျပည္ေထာင္စုေန႔က ဘယ္ေန႔လဲ …” က်မက ထပ္ေမးေတာ့ ...
“ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၂ ရက္” လို႔ ၿပိဳင္တူ ေျပာၾကပါတယ္။
"ေနာက္ၿပီးေတာ့ေရာ …" က်မရဲ႕ ေမးခြန္းကို ကေလးေတြက ဇေ၀ဇ၀ါနဲ႔ … စဥ္းစားေနၾကတယ္။ ဒါနဲ႔ပဲ က်မက "ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၃ မွာ …" လို႔ အစေလးကို ရြတ္ျပေတာ့ "ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမြးေန႔" လို႔ ၀ိုင္းေအာ္ၾကပါတယ္။ က်မက ၀ိႈိက္ဘုတ္မွာ 12th Feb, 13th Feb, 14th Feb အစဥ္လိုက္ တေၾကာင္းခ်င္း ခ်ေရးလိုက္တယ္။ ၿပီးမွ ေဘးနားမွာ သူ႔ေန႔အလိုက္ Union Day, Bogyoke’s Birthday, Valentine’s day လို႔ ျဖည့္ေရးလိုက္ပါတယ္။
“သမီးတို႔သားတို႔က ဗာလင္တိုင္းေဒးကိုေတာ့ သိၾကတယ္ … ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမြးေန႔ကိုေတာ့ ေမ့ေနၾကပါလား …”
Sally က ရွက္ကိုးရွက္ကန္းနဲ႔ …
“FM မွာ ဗာလင္တိုင္းေဒးအတြက္ လႊင့္ေနတာေတြ အျမဲၾကားေနတာမို႔ပါ တီခ်ယ္ …” တဲ့။
ေနာက္တခ်ိန္ level 3 နဲ႔ 4 ကို သင္ေတာ့လဲ အဲဒီအတိုင္းပဲ က်မ ေမးခြန္းေတြ ထုတ္ခဲ့တဲ့အခါ …. ဗာလင္တိုင္းေဒးကို လူတိုင္းနီးပါး သိၾကၿပီး ျပည္ေထာင္စုေန႔ကိုေတာ့ ေက်ာင္းပိတ္ရက္မို႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သိၾကတယ္၊ ဒါေပမဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမြးေန႔ကိုေတာ့ သူတို႔စိတ္ထဲ အမွတ္တမဲ့ ျဖစ္ေနၾကတာကို ၀မ္းနည္းစရာ ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။
အဲဒီေန႔က ေအာင္ဆန္းဇာနည္ ကဗ်ာေလးကို က်မနဲ႔ သူတို႔အားလံုးတူတူ ဆိုၾကတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရဲ႕ ေမြးေန႔၊ လ၊ ရက္, အေဖနာမည္, အေမနာမည္၊ က်ဆံုးတဲ့ေန႔ေတြကို သူတို႔ကို ေမးလိုက္ ၀ႈိက္ဘုတ္မွာ ခ်ေရးလိုက္နဲ႔ သူတို႔သိသမွ် ဗိုလ္ခ်ဳပ္အေၾကာင္းေတြ ျဖည္းျဖည္းခ်င္း ဆြဲထုတ္ခဲ့တယ္။ ျပည္ေထာင္စုေန႔နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘယ္သူသိလဲ ဘာေတြသိလဲ ဆိုတာ ေမးၿပီး သူတို႔ မသိေသးတဲ့ အခ်က္အလက္ေလးေတြ ျဖည့္စြက္ ေျပာျပခဲ့တယ္။ ျပည္ေထာင္စုေန႔ဆိုတာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရွိလို႔ ျဖစ္လာတာ … ၿပီးေတာ့ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ အေျခခံအုတ္ျမစ္က ျပည္ေထာင္စုေန႔ပဲလို႔ … ေျပာျပၿပီး က်မ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားတဲ့ ျပည္ေထာင္စုေန႔အေၾကာင္း (အဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႔) စာရြက္ေလး ေ၀ေပးခဲ့တယ္။
Level 3 နဲ႔ 4 ကေတာ့ အတန္းႀကီးေတြမို႔ အဂၤလိပ္လိုေရးထားတာေတြ အတန္အသင့္ နားလည္ႏိုင္ပါၿပီ။ က်မ တေခါက္ဖတ္ျပ ရွင္းျပေနတုန္း level 4 က ေဒးဗစ္က အိုင္ပတ္ေလး တကိုင္ကိုင္ လုပ္ေနတာ ျမင္လို႔
“သား … အိုင္ပတ္ကို စာသင္ခ်ိန္မွာ မကိုင္ရဘူးေလ …”
“မဟုတ္ဘူး တီခ်ယ္ … သား ဒီစာရြက္ေလးကို ဓာတ္ပံု႐ိုက္ ယူသြားခ်င္လို႔ပါ”
“အဲဒီစာရြက္က သားတို႔ကို အပိုင္ေပးလိုက္မွာေလ … ပံု႐ိုက္ဖို႔ မလိုပါဘူး”
“စာရြက္ဆို ေပ်ာက္သြားမွာစိုးလို႔ … ဒီထဲမွာ ထည့္ထားေတာ့ သြားေလရာ သယ္သြားလို႔ရတယ္ေလ တီခ်ယ္ ေပ်ာက္လဲ မေပ်ာက္ေတာ့ဘူး … ကိုယ္ဖတ္ခ်င္တဲ့အခ်ိန္လဲ ထုတ္ဖတ္လို႔ရတယ္”
ေက်ာင္းစည္းကမ္းအရ ဖုန္းေတြ တက္ဘလက္ေတြ အိုင္ပတ္ေတြ စာသင္ခ်ိန္မွာ ေပးမသံုးေပမဲ့ အဲဒီေန႔ကေတာ့ ေဒးဗစ္ ပံု႐ုိက္တာကို က်မ ေက်ေက်နပ္နပ္ ခြင့္ျပဳေပးခဲ့ပါတယ္။
သင္ခန္းစာ တခုသင္တိုင္း သူတို႔ေလးေတြရဲ႕ စိတ္၀င္စားမႈ အေျခအေနကို က်မ အျမဲအကဲခတ္ေနရတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေယာက္်ားေလးေတြက အၿငိမ္မေန ေသာင္းက်န္းလြန္းလို႔ သူတို႔ ၿငိမ္ၿငိမ္ဆိမ္ဆိမ္နဲ႔ စိတ္၀င္တစား နားေထာင္ေအာင္ သင္ဖို႔ရာ မလြယ္ကူလွဘူး။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီေန႔က က်မေျပာျပတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကို သူတို႔ေလးေတြ စိတ္ပါ၀င္စားစြာ နားေထာင္ၾကတာမို႔ က်မလဲ သင္ေပးရတာ အားေတြရွိလို႔ေပါ့။
ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၂ ရက္နဲ႔ ၁၃ ရက္ အေၾကာင္း ေျပာၿပီးေတာ့ ေနာက္ဆံုးမွာ သူတို႔သိထားတဲ့ ၁၄ ရက္ အေၾကာင္း ေျပာရတယ္။ ဗာလင္တိုင္းေဒး ဘယ္လိုျဖစ္လာသလဲ … ဆိုတာကို အရင္ဆံုး ပံုျပင္ေျပာသလို ေျပာျပရတယ္။ ဟိုေရွးေရွးတုန္းက ေရာမျပည္ႀကီးမွာ … လို႔ အစခ်ီၿပီး ေရာမဧကရာဇ္ Claudius II ရဲ႕ အဓိပၸါယ္မရွိတဲ့ အမိန္႔၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဗာလင္တိုင္းရဲ႕ တိတ္တဆိတ္ လက္ထပ္ေပးမႈ … ေနာက္ဆံုး အသတ္ခံလိုက္ရတာ အဆံုး … ပံုေျပာသလို ေျပာျပၿပီးမွ ဗာလင္တိုင္းေဒးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ က်မ ပရင့္ထုတ္ထားတဲ့ worksheet ေလး ေ၀ၿပီး သူတို႔ကို ဖတ္ျပ၊ ဖတ္ခိုင္းတယ္။ ဒီေတာ့မွ ဗာလင္တိုင္းေဒးရဲ႕ သမိုင္းကို သူတို႔သိသြားၿပီး ေက်နပ္သြားၾကပါတယ္။
“ေရာမက ဘုန္းႀကီး အသတ္ခံရတာကို အမွတ္ရ ေအာက္ေမ့တဲ့ေန႔ဟာ ကိုယ္နဲ႔ ဘာဆိုင္လို႔လဲ … ကိုယ့္တိုင္းျပည္ရဲ႕ အဓိက ေန႔ေတြကိုေတာ့ ေမ့ေနၾကၿပီး ဟုိးအေ၀းႀကီးက ေန႔ကိုမွ သတိရေနၾကတာ မဟုတ္ေသးဘူးေနာ္ … ။ မီဒီယာေတြ စီးပြါးေရးသမားေတြက အေျပာေကာင္း ေၾကာ္ျငာေကာင္းတိုင္း လိုက္ မေယာင္ၾကပါနဲ႔ … ။ မီဒီယာေတြကလဲ သူတို႔မီဒီယာ လူစိတ္၀င္စားေအာင္၊ စီးပြါးေရးသမားေတြကလဲ သူတို႔ ကုန္ပစၥည္း ေရာင္းရေအာင္ … ဒီလို ေန႔ေတြကို အေၾကာင္းျပၿပီး ပ႐ုိမိုးရွင္း လုပ္ၾကရတာ။
တကယ္ေတာ့ … ခ်စ္သူမ်ားေန႔ဆိုတာ ေန႔တခုသတ္မွတ္ၿပီးမွ ခ်စ္ျပစရာ မလိုပါဘူး … ကိုယ္က ကိုယ့္ခ်စ္သူအေပၚ နားလည္မႈရွိရွိနဲ႔ ခ်စ္ေနရင္ ေန႔တိုင္းဟာ ခ်စ္သူမ်ားေန႔ပဲ မဟုတ္လား …”
" ...... "
" ...... "
***
ဒီေန႔မနက္ေစာေစာ ဘုရားေသာက္ေတာ္ေရနဲ႔ ဆြမ္းေတာ္ကပ္ၿပီး ညႇဳိးေနတဲ့ ဘုရားပန္းေတြ လဲခဲ့တယ္။ ေဖေဖာ္၀ါရီ လမကုန္ေသးေပမဲ့ ေႏြေခါင္ေခါင္လို ပူေနၿပီမို႔ ဘုရားပန္းေတြ တင္လိုက္ရင္ ခဏေလးနဲ႔ ညွဳိးပါတယ္။ ဒီေန႔ေတာ့ ၾကာၾကာခံတဲ့ သေျပပန္းပဲ ၀ယ္ကပ္ျဖစ္တယ္။ သေျပပန္း ၁၀၀၀ က်ပ္ဖိုးဆိုရင္ ကပ္ပါေလ့ အမ်ားႀကီး၊ ဘိလပ္က အိမ္မွာ တယုတယ စိုက္ထားရတဲ့ သေျပညြန္႔ေလး နည္းနည္းခ်င္းညႇပ္ ဘုရားကို တိုရည္ရွားရည္ ကပ္ခဲ့ရတဲ့ဘ၀၊ ခုေတာ့ ကိုယ္ႀကိဳက္သေလာက္ အားရပါးရ ကပ္လွဴႏိုင္ပါၿပီ။
သေျပပန္း တေထာင္ဖိုးကို ၇ စည္းရတယ္၊ ၅ စည္းကို အိမ္က ဘုရားကပ္ၿပီး ၂ စည္းကိုေတာ့ က်မ တေနရာကို ယူသြားခဲ့ပါတယ္။ ဒီကေန႔ မနက္ က်မ သိပ္သြားခ်င္ေနတဲ့ ေနရာ … ။
… … … … … … … … …
… … … … … … … … …
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေၾကး႐ုပ္ဆီကိုပါ … ။
ကန္ေတာ္ႀကီးေစာင္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေၾကး႐ုပ္ကို ပန္းျခံ၀င္းထဲ ၀င္စရာမလိုဘဲ အျပင္ကေန လာေရာက္ ၾကည့္႐ႈႏိုင္ေအာင္ ျပန္ျပဳျပင္ထားတာကို က်မ သေဘာက်မိတယ္။ အရင္ကဆို ဗိုလ္ခ်ဳပ္က ျမက္ေတာထဲမွာေလ … ။ ခုေတာ့ သပ္သပ္ရပ္ရပ္ ျဖစ္လို႔ ေနပါၿပီ။ ေၾကး႐ုပ္ေရွ႕တည့္တည့္မွာလဲ ကားရပ္လို႔ရပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ က်မ … သေျပပန္း ၂စည္းရယ္၊ ကဗ်ာတပုဒ္ရယ္နဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို ဂါရ၀ျပဳခဲ့တယ္။ ပန္းျခံထဲမွာေတာ့ ပန္းျခံ၀န္ထမ္း တခ်ဳိ႕နဲ႔ က်န္းမာေရးအတြက္ လမ္းေလွ်ာက္သူ ေျပးသူတခ်ဳိ႕ကလြဲလို႔ ဘယ္သူမွ မရွိပါဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အနားမွာလဲ က်မတေယာက္ထဲပါပဲ … ။
သေျပပန္းစည္း ... ကဗ်ာတပုဒ္နဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို ဂါရ၀ ...
အိမ္အျပန္လမ္းမွာ က်မကို ေစာင့္ေပးေနတဲ့ အငွားယာဥ္ေမာင္းဦးေလးႀကီးက ေနာက္ၾကည့္မွန္ကေန က်မကို လွမ္းၾကည့္ရင္း "ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၃ မွာ ... ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမြးေန႔ပါ …" လို႔ ဆိုျပတယ္၊ သူလဲ မေမ့ပါဘူး … တဲ့။ ဟုတ္ကဲ့ ... ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ... ။
ျပန္ေရာက္ေတာ့ က်မ စာသင္ရတယ္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေၾကး႐ုပ္ဆီ သြားခဲ့တဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမြးေန႔ဆိုတာ အရင္ကေတာ့ "ကေလးမ်ားေန႔" လို႔ သတ္မွတ္ခဲ့ဖူးေၾကာင္း ေျပာျပရင္း Burma VJ မွာ တင္ထားတဲ့ ၉၈ ႏွစ္ျပည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမြးေန႔အတြက္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အမွတ္တရ စကား ဗီဒီယိုဖိုင္ေလး ျပျဖစ္ခဲ့တယ္။
ေနာက္ ... အားလပ္ခ်ိန္ေလး ခဏတျဖဳတ္ရတုန္း facebook ကို၀င္ၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံုနဲ႔ ကဗ်ာေလးတင္ေတာ့ အဲဒီထဲမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံုေတြ ဗိုလ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ပတ္သက္သမွ်ေတြ ပလူပ်ံေနတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ၀မ္းသာစရာပါပဲ ... ။ ဒီလို သမိုင္း၀င္ေန႔ေတြ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ေတြကို အင္တာနက္ သံုးစြဲတဲ့သူေတြ ၾကားမွာ ပ်ံ႕ပြါးသလို အင္တာနက္ မသံုးသူေတြၾကားမွာလဲ ပ်ံ႕ပြါးဖို႔ က်မတို႔ တတ္ႏိုင္သေလာက္ အဆင့္ဆင့္ လက္ဆင့္ကမ္းၾကရပါအံုးမယ္။
***
ေမဓာ၀ီ
၁၃၊ ၀၂၊ ၁၃
၂၂း၃၀ နာရီ (ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္)